Vở tuồng Khi người Điên Biết yêu của soạn trá hình Châu Nở được chế tạo trong cuối thập niên 30, tuồng đó được công diễn vào thời điểm năm 1940. Tôi thật sự biết tình tiết tuồng và mẫu hay diễn xuất của các danh tài Năm Châu, cha Vân, Kim Cúc là khi vở tuồng Khi tín đồ điên BIết yêu được dựng lại trên sân khấu đoàn hát Việt Kịch Năm Châu năm 1952,

Bạn đang xem: Vở cải lương mười năm cô đơn

Tôi xin lược thuật diễn biến tuồng Khi fan Điên Biết yêu thương của soạn cải dạng Châu Nở. Một cơn hỏa hoạn phá hủy xóm lao rượu cồn nghèo ở khu mỏ than Hòn Gay. Một anh thợ đồ vật tên Bạch cứu vãn được một bé xíu gái mồ côi, mang lại nuôi dưỡng với đặt tên là Bê.

Mười sáu năm sau… Bạch thôi không làm cho thợ nữa, ông quay trở lại quê sinh sống. Bà xã của ông bị bịnh mà lại chết, ông buồn phiền sanh ra rượu chè bê bết, may nhờ có cô con gái nuôi lo tần tảo giao thương mua bán nên cuộc sống thường ngày của gia đình cũng rất được phần hơi giả. Phê, bé ruột của Bạch, tánh tình ươn ươn ngốc gàn, tương đối ngông cuồng, thấy Bê đẹp nhất nên muốn lấy làm vợ. Bạch không chấp thuận làm cho Phê cáu giận nổi điên khi không có được dục vọng.


*

Xem thêm: Cách Uống Tinh Bột Nghệ Như Thế Nào, Uống Tinh Bột Nghệ Đúng Cách

Nghệ sĩ cha Vân với Nghệ sĩ Phùng Há vào tuồng cải lương Khi fan Điên Biết Yêu. Hình của Soạn giả Nguyễn Phương

Trong khi đó thì Bê đã có tình nhân là một sv nghèo thương hiệu Thi. Bê thường góp đở tiền nông cho Thi ăn uống học.

Một hôm ông Bạch vắng ngắt nhà, Thi đến từ giả Bê để đi kiếm việc làm tại một phương xa. Thi ao ước tự lập thân, dành dụm tiền để trở về cưới Bê, tầm thường sống vợ ông xã danh chánh ngôn thuận. Phê phát hiện Thi với Bê đang rỉ tai tâm tình cùng với nhau, nổi ghen, bự tiếng xua đuổi với hăm dọa Thi. Bê kéo Thi chạy vô bên trong nhằm tránh Phê.

Tình cờ ông Bạch về nhà, ông sẽ say khướt. Ông Bạch thấy Phê chú ý vô phòng Bê la ó, ông giận quá, tấn công đập Phê vì đã từng ông nghe Bê khóc kể với ông là Phê ao ước cưỡng đoạt nàng. Bê cho là Phê điên mới có ý nghĩ loạn luân như vậy.

Phê bị ông Bạch mắng chưởi, xô xua đi cấm đoán đứng trước chống của Bê. Phê ko nhịn, cự lại cùng với ông. Lúc ông Bạch về nhà, ông vậy một nhỏ dao, không hiểu ông đã mang nó ở đâu, ông chuyển lên dọa Phê. Phê chụp cánh tay ông, hai bạn giằn co với nhau, không may ông Bạch bổ sấp, lưởi dao đâm ngay tim, ông chỉ thét lên được một tiếng mập rồi chết.

Bê cùng Thi nghe giờ đồng hồ thét của ông Bạch, chạy ra thấy ông Bạch nằm tại vũng máu, Bê với Thi đở ông lên. Phê đổ tội ngay cạnh nhân mang lại Thi.

Thi bị tội nhân 15 năm, Bê bị vào tù do tội đồng lõa làm thịt cha. Bê thổ ngày tiết trong ngục tù rồi chết. Phê vừa hồi hộp vừa hối hận hận mà cần yếu nói thật với những người khác nên Phê phạt điên, lang thang cùng trời cuối đất.

20 năm sau, nơi xẩy ra án mạng trước kia, tín đồ ta thấy dựng lên ngôi miếu Quan Âm. Một hôm sư trụ trì đang thuyết pháp thì đột thấy Phê từ dưới gầm bàn thờ tổ tiên phật chun ra, Phê thóa mạ công ty sư cho rằng nói láo. Phê ân hận hận sau hai cái chết của người thân trong gia đình nhưng không thể tự đứng ra nhận tội buộc phải bị dày vò vai trung phong trì đến mức điên loạn.

Nhà sư đó là Thi, sau khoản thời gian ra tù, Thi mang đến dưới cội tùng, chỗ anh hò hứa hẹn với Bê ngày trước, đào lên lấy loại xuyến rubi của Bê trao tặng kèm khi sắp chia tay đi làm việc ăn xa như lời anh nói, tuy nhiên anh bị tù yêu cầu chiếc xuyến xoàn còn đó để từ bây giờ Thi đem phân phối và xây chùa Quan Âm. Phê nạp năng lượng năn, sau cuối Phê cũng nói được ra là anh lỡ tay tạo nên ông Bạch chết. Phê giã biệt cuộc đời trong sự tha thứ khoan thứ của Thi.

tôi nghĩ về là bao gồm hai yếu tố có tác dụng cho khán giả và nghệ sĩ ngày nay vẫn ghi nhớ và nhắc tới tuồng Khi tín đồ Điên Biết Yêu.


*

Thứ duy nhất là văn bản tuồng. Vật dụng hai là nhờ diễn viên tài danh diễn hay yêu cầu để lại một ấn tượng sâu sắc đẹp trong trí tuệ của người theo dõi nào đã được coi như vở tuồng đó.

Nên nhớ là tuồng Khi tín đồ Điên Biết yêu hát giữa những năm đầu thập niên 40, tuồng chỉ trích nhà cầm quyền thời Tây xử án oan dân lành, Thi với Bê bị bắt bỏ tù vị lời tố giác của một thằng điên, nhà gắng quyền không điều tra, ko nghe tiếng kêu oan của nạn nhân.

Những cảnh bạn dân phải chăng cổ nhỏ bé miệng bị công ty nước lũ áp một phương pháp vô lý thì thời nào cũng có nên khi người dân không nói lên được sự phản kháng hành động đàn áp đó thì tuồng tích trải qua diễn xuất của nghệ sỹ nói lên dùm. Dầu không chỉ là trích trực tiếp, mà lại gián tiếp tạo nên oan ức của người dân và tố giác sự độc tài cường quyền thì khán giả xem hát sẽ cửa hàng tới hầu hết oan ức của người dân đã xảy ra trong đời, chắc là sẽ hài lòng.

Thêm nữa, Phê điên bởi vì Phê quan trọng nói thật với ai về tội của mình, Phê cũng không có người để tâm sự, để đối thoại, mẫu nổi đau cô đơn, ý thức bị dồn nén với bị biệt lập đó khiến cho những người ta phát điên lên được. Đừng nói đưa ra tới cái chuyện Phê phạm tội giết thân phụ rổi lâm vào cảnh cảnh tâm tư tình cảm bị bế tắc, nếu một người thông thường không phạm phạm tội gì mà gặp mặt hoàn cảnh bị áp bức bóc lột, không bạn giúp đở, không người tâm sự chia xẻ, ko có chỗ nào để kêu oan tẩy oan thì fan đó cũng sẽ phát điên lên như phong cách Phê vẫn điên.

Về diễn xuất thì nghệ sĩ cha Vân nổi danh trong vô số vai Hề nhưng lại anh ko tự dấn mình là Hề, vì chưng anh cũng diễn thành công những vai lão như vai Ngũ Tử tư trong tuồng Tây Thi Gái Nước Việt, vai lão tướng trong tuồng Võ An Quân, mặc dù nhiên người theo dõi cải lương mỗi khi nhắc mang đến nghệ sĩ ba Vân, fan ta nhớ đến những vai hề của anh ấy diễn trong số tuồng Vó ngựa Truy Phong, Men Rượu hương thơm Tình, con Ma nhà họ hẹn và đặc biệt quan trọng anh bao gồm một vai hát nhằm đời : vai Phê vào tuồng Khi tín đồ Điên Biết Yêu.

Vai Phê, người điên vào tuồng Khi người Điên Biết Yêu không phải là một vai hề, nhưng trải qua diễn xuất của nghệ sĩ tía Vân, có rất nhiều lớp cha Vân có tác dụng cho khán giả ré lên cười thỏa thích, bao hàm lớp Phê - ba Vân làm cho cho người theo dõi xúc động mến thương và cũng đều có những pha nổi cơn điên của vai Phê – ba Vân làm cho những người xem rởn tóc gáy vì tưởng như đang chứng kiến một người điên thật sự trên sảnh khấu. Qua lối diễn xuất một phương pháp sống thực vai Phê , nghệ sĩ cha Vân được các ký trả kịch trường khuyến mãi cho thương hiệu Quái Kiệt cùng khán giả mến mộ cải lương cũng gật đầu danh từ tai quái Kiệt dành cho danh tài tía Vân.

Tôi còn nhớ khuôn phương diện ngờ nghệt, đôi mắt thất thần, cái miệng cười dở hơi nghếch của nghệ sĩ cha Vân khi diễn nhân thứ Phê đơn lẻ trong một thần trí đã bị suy thoái nặng trĩu nề, Phê không được phép hội thoại hay mất cái khả năng đối thoại bình thường nên rơi vào cảnh cô đơn thuyệt vọng mà cửa sinh duy độc nhất vô nhị là la hét và gồm những hành động điên rồ ko tự kiểm soát và điều hành được.

Hai nghệ sỹ tài danh Năm Châu vào vai Thi và Kim Cúc vào vai Bê cũng đóng góp phần làm cho vở tuồng Khi bạn Điên Biết yêu thương thành một vở tuồng để đời cho giới người nghệ sỹ cải lương hậu bối tiếp thu kiến thức về chế tác và nghệ thuật và thẩm mỹ ca diễn.